23/2/88
ایران
مدیرعامل بانک تجارت در گفتوگو با «ایران» عنوان کرد
بهترین زمان برای عرضه سهام بانک ها
در حالی که رقابت سنگینی بین دو بانک دولتی تجارت و صادرات برای تصاحب عنوان دومین بانک دولتی بورس وجود داشت بانک تجارت توانست به طور رسمی این عنوان را از چنگ بانک صادرات برباید و در فضایی که صفهای سنگینی برای سهام شرکتهای بانکی وجود دارد خود را به نزدیکی تالار شیشهای برساند.
همین مسئله سبب شد درخواست مصاحبه با مجید رضا داوری مدیرعامل بانک تجارت که مدتها بود قولش را به ما داده بود، عینیت یابد.
هرچند که این گفتوگو با توجه به نزدیکی عرضه سهام این بانک در بورس حول محور خصوصیسازی بود اما داوری برخی سؤالات ما را به مطالعه امید نامه بانک ارجاع میداد، اگر میخواهید آخرین اخبار این بانک را قبل از واگذاری بدانید که در امید نامه نیست، این گفتوگو را از دست ندهید.
آقای داوری چه اتفاقی افتاد که یکباره علاقه برای واگذاری سهام بانکهای دولتی افزایش یافت. در حالی که بسیاری از بانکهای دنیا در حال ملی شدن هستند.
این اتفاق تصادفی بود فرآیند خصوصی سازی بانکها از شهریور 86 شروع شده بود و آن زمان هیچ بحرانی در دنیا وجود نداشت و این تقارن زمانی یک اتفاق بود. البته در این که بانکها به سمت ملی شدن حرکت میکنند را قبول ندارم بلکه دولت ها برای جلوگیری از ورشکستگی بانکها به کمک آنها آمده و این حمایت از اقتصاد است نه یک صنعت خاص در اقتصاد. فرض کنید یک کارخانه ورشکسته شود در نهایت هزار کارگر و خانواده آنها با مشکل روبهرو میشوند اما با ورشکستگی بانکها اعتماد عمومی جامعه خدشهدار میشود و دولت ها مجبورند از سیستم بانکی حمایت کنند.
حالا با توجه به این اتفاقات فکر میکنید شرایط برای عرضه سهام بانک تجارت فراهم است؟ در حالی که بورسهای بینالمللی برای عرضه یک سهم جدید مدت ها بررسی و امکان سنجی میکنند، شما در این خصوص اقدامی کردهاید؟
این سؤال را مسئولان سازمان خصوصیسازی باید پاسخ دهند.اما به نظر شما بورس در بهترین شرایط یکسال اخیر خودش قرار ندارد؟
به طور مطلق نه و ماه سوم و چهارم شرایط بهتری داشت.
شاید، اما آن زمان سهام بانکها آماده عرضه نبود و 14 شرط برای احراز داشت و در این مدت این موارد برطرف شد و حتی برخی از این شروط خارج از اختیارات بانک بود که بحمدالله شرایط برای عرضه سهام بانک فراهم شد.
فکر میکنید بهترین زمان برای عرضه سهام بانک تجارت چه زمانی هست؟
در حال حاضر بهترین زمان برای عرضه اولیه سهام است.
چرا چنین اعتقادی دارید؟
چون جو عمومی بورس خیلی بهتر از گذشته است، حتی هماکنون خیلی شرایط بهتر از زمان عرضه بانک ملت در اواخر سال گذشته است.
با تمام این مباحث برای تعهد خرید سهام (آندر رایت) و اینکه سهام روی میز فروش نماند، اقدامی کردهاید؟
بله مذاکراتی را با تأمین سرمایه نوین که وظیفه ارزشگذاری سهام را برعهده داشت انجام دادیم و آنها آمادگی دارند سهام را تعهد خرید (آندر رایت) کنند و سهام را در صورتی که فروش نرود را از روی میز جمع کند.
تأمین سرمایه نوین، قیمت کارشناسی سهام را به شما اعلام کرده است؟
هنوز، نه؛ البته قرار هم نیست به ما اعلام کند چون ما نه خریداریم و نه فروشنده.
فکر میکنید سهم شما چقدر قیمت بخورد؟
قطعاً بالاتر از قیمت اسمی خواهد بود. هر چند اعتقاد دارم سهم باید قیمتی داشته باشد که سرمایهگذار از خرید آن منتفع شود حتی اگر خود من هم بخواهم این سهم را بخرم، اگر با قیمت بالا باشد از خرید آن صرفنظر میکنم، چون سرمایهگذار به امید سود بیشتر سرمایهگذاری میکند.
برای شما مهم است که سهام بالاتر از بانک ملت قیمت بخورد؟
اصلاً چون گران یا ارزان بودن سهم قیاس مناسبی برای ضعف یا قوت سهام بانک نیست. ضمن اینکه سرمایه بانک تجارت از بانک ملت کمتر است، پس توان سودآوری کمتری هم دارد.
اندوخته سود شرکت چقدر است؟
در امید نامه آمده است اما اندوخته مطالبات حدود 1600 میلیارد ریال و حدود 6/1 درصد سرمایه بانک است.
این روزها مسئلهای که زیاد درخصوص آن صحبت میشود، پائینبودن نرخ کفایت سرمایه (1/6) بانک تجارت است و به نظر میرسد این نرخ کفایت سرمایه پائینتر از استانداردهای موجود است، برای رفع این مشکل چه تمهیداتی اندیشیدید؟
این مسئله کاملاً درست است و همان طور که اعلام شده هماکنون نرخ کفایت سرمایه بانک تجارت 1/6 برآورد شده البته تا قبل از سال 86 نرخ کفایت سرمایه بانک استاندارد بود اما پس از این که پایان سال 86 برای مطالبات بازنشستگان ذخیره گرفته شد ، نرخ کفایت سرمایه بانک کاهش یافت. همان طور که در امید نامه ذکر شده پیشبینی کردیم تا 2 سال آینده سرمایه بانک حداکثر 20درصد افزایش یابد.
یعنی 1248 میلیارد تومان؟
بله، هماکنون سرمایه بانک 1040 میلیاردتومان و با احتساب 20درصد به همین رقم میرسد.
در این صورت نرخ کفایت سرمایه بانک چقدر میشود؟
حدود 8
پس تازه به استاندارد «بال 1» میرسید؟
فعلا، بله.
افزایش سرمایه از چه محلی خواهد بود؟
از محل آورده نقدی سهامداران.
برای گرفتن این افزایش سرمایه اقدامی هم کردید؟
ابتدا باید به تأیید مجمع شرکت برسد.
اما باید علاوه بر آن باید از بانک مرکزی و سازمان بورس هم مجوز بگیرید.
بله ، البته در تلاش هستیم از روشهای دیگری چون کاهش داراییهای بانک این رقم را به نرخ استاندارد نزدیک کنیم.
رقم داراییهای مازاد بانک چقدر است آیا میتوان با آن نرخ کفایت سرمایه را اصلاح کنید؟
حدود 150 میلیارد تومان است و نمیتواند این مشکل را به صورت اساسی حل کند و راه کار اصلی آن افزایش سرمایه است.
آخرین بار بانک چه سالی تجدید ارزیابی دارایی انجام داده است؟
سال82 چقدر بوده است؟
در حال حاضر حضور ذهن ندارم اما سرمایه پرداخت شده بانک که توسط دولت انجام گرفته است 700 میلیاردتومان بود.
بحث مالیاتی بانک تجارت که سازمان امور مالیاتی بخشی از آنها را در خصوص هزینه های مشکوک الوصول نپذیرفته به کجا رسید؟
هنوز به نتیجه خاصی نرسیدیم و این مشکل برای 3 بانک مشمول واگذاری تجارت، ملت و صادرات مشترک است. البته در حال پیگیری هستیم.
برنامهای هم برای حل این مشکل دارید؟
البته به طور قطع در حال رایزنی هستیم.
دقت کنید براساس نامهای که سرپرست وقت وزارت اقتصاد- دکتر صمصامی- نوشتند تمام تعهدات بانک تا پایان سال85 را دولت پذیرفته است و در این مورد مشکلی وجود ندارد. اما از آن به بعد همانطور که گفتم با محوریت آقای وزیر (شمسالدین حسینی) در حال رایزنی هستیم.
صندوق سرمایهگذاری مشترک کارگزاری تجارت از آغاز فعالیت 8/17 درصد ضرر (کاهش) داشته است. فکر نمیکنید این مسئله نشان از این دارد که بانک شما خیلی با بازار سرمایه آشنا نیست؟
درست است؛ مطمئناً با ورود به بورس مجبوریم که بیشتر با بازار سرمایه آشنا شویم و این ضعف نیز پوشیده خواهد شد. بانک تجارت علیرغم بانکهای دیگر که دارای شرکت سرمایهگذاری هستند و وارد حیطههای دیگر شدهاند، این فعالیت را ادامه نداده و همواره به دنبال فعالیت بانکی بود و دنبال فعالیتهای حاشیهای نبوده است.
ایجاد این صندوق هم توسط کارگزاری صرفاً برای نشان دادن حضور بانک در آن فعالیت بوده است اما از این پس جدیتر روی آن فعالیت میکنیم.
پس از خصوصی شدن چه تفاوت ساختاری با گذشته خواهید داشت؟
مطمئناً پس از خصوصی شدن تغییرات اساسی در ساختار بانک ایجاد خواهد شد. اگر لازم باشد، تغییراتی در شعب ایجاد خواهد شد و شعب ناکارآمد را تعطیل خواهیم کرد. ما پس از خصوصیسازی باید به سمت سودآوری بیشتر باشیم و مطمئناً ملاک بانک دیگر توسعه شبکه نیست بلکه کارایی و افزایش بهرهوری ملاک ما خواهد بود. علاوه بر آن، به سمت فعالیتهای لیزینگی و بیمهای سوق پیدا خواهیم کرد. حتی به دنبال تأسیس یک بیمه جدید برای بانک تجارت نیز هستیم.
رقم مطالبات بانک چقدر است؟
کل تسهیلات پرداختی بانک حدود 156 هزار میلیارد ریال است، رقم دقیق مطالبات معوق را حضور ذهن ندارم. البته در امیدنامه آمده است.
در کدام کشورها شعب خارجی دارید؟
کشورهای انگلیس، آلمان، چین، تاجیکستان، امارات و آفریقا شعبه یا بانک مستقل داریم.
سودآوری شعب خارج شما چقدر است؟
سودآوری خوبی داریم. این رقم در امیدنامه وجود دارد.
بدهی دولت به بانک شما چقدر است؟
به رقمی که تا سال 85 حسابرسی شده، حدود 6 هزار میلیارد ریال بود که اواخر سال گذشته توسط بانک مرکزی به عنوان خط اعتباری در اختیار بانک قرار داده شد. البته بدهی دولت تا پایان سال 85 صفر شد. این بدهی در سالهای 86 و 87 پرداخت نشده است که باید حسابرسی و رقم دقیق آن تعیین و اعلام شود، اما رقم قابل توجهی نیست.
ترکیب سهامداران شرکت چگونه است؟
40 درصد سهام عدالت واگذار شد و 5 درصد هفته آینده برای کشف قیمت عرضه عمومی میشود و 5 درصد هم به کارکنان به عنوان سهام ترجیحی واگذار میشود و بانک با عرضه یک سهم دیگر به عنوان بانک خصوصی فعالیت خواهد کرد.
احتمال واگذاری بلوکی سهام هم وجود دارد؟
در جریان این مسئله نیستم. خصوصیسازی باید در این زمینه جوابگو باشد.
مشتری خارجی هم دارید؟
الآن شرایطی است که خود بانکداران خارجی نیز میخواهند سهام بانکهایشان را بفروشند و طبیعی است که خارجیها خیلی برای خرید سهام بانکهای ایرانی رغبت نداشته باشند. اما قبل از بحران مالی اقتصادی جهان تقاضاهایی برای خرید سهام بانک تجارت از کشورهایی مانند انگلستان و حوزه خلیجفارس وجود داشت.
و حرف آخر؟
امیدوارم کسانی که سهام بانک تجارت را میخرند در پایان سال از خرید سهام بانک تجارت راضی باشند.